niedziela, 17 kwietnia 2016

O Sandomierzu i okolicach

Sandomierz

miasto w woj. świętokrzyskim położone nad Wisłą, jednak historycznie położony jest w Małopolsce. Graniczy z Tarnobrzegiem. Przez miasto przebiegają szlaki turystyczne: cysterski, św. Jakuba, Via Jagiellonica oraz Architektury Drewnianej. Jedna z teorii głosi, że nazwa związana jest z położeniem miasta – w okolicach Sandomierza, rzeka San domierza do Wisły. Najbardziej prawdopodobna teoria głosi jednak, że nazwa miasta pochodzi od staropolskiego imienia Sędomir.
***

Zamek

budowla wzniesiona na skarpie wiślanej w Sandomierzu przez Kazimierza Wielkiego, rozbudowana w XVI wieku. Zamek od środka miałam okazję oglądać dzięki nocy muzeów jednak nie posiadam z tamtej wizyty zdjęć :)

za mną wieża "Kurza noga"
***

Collegium Gostomianum

to jedna z najstarszych i najbardziej prestiżowych szkół średnich w Polsce. Funkcjonuje od 1602 roku. Po likwidacji zakonu Jezuitów w 1773 stała się szkołą świecką.

fot. wikipedia
***

Wąwóz Świętej Królowej Jadwigi

około półkilometrowy wąwóz lessowy położony między ulicami Staromiejską a Królowej Jadwigi. Jego wysokość to ponad 10 m u wylotu. Według legendy miejsce to często odwiedzane było przez królową Jadwigę, która była częstym gościem pobliskiego kościoła św. Jakuba, stąd też wąwóz ten nazwano jej imieniem. Wśród drzew dominują drzewa liściaste, w tym lipy, klony, wiązy, akacje, a czarny bez jest najpospolitszy wśród krzewów

a tu link do wirtualnego spaceru po wąwozie
***

Podziemna trasa

Wejście do podziemi znajduje się przy Rynku 12 (boczne wejście od ul. Oleśnickich), natomiast wyjście w budynku sandomierskiego Ratusza. Trasa została udostępniona zwiedzającym w 1977 roku. Składa się z 34 połączonych ze sobą pomieszczeń, położonych na głębokości od 4 do 12 metrów pod powierzchnią. W części udało się zachować pierwotne obmurowania. Długość trasy liczy 470 metrów i biegnie pod budynkami przy ul. Opatowskiej 1 i 2, Rynku od 5 do 10 oraz ulicami: Oleśnickich, Opatowską, Bartolona oraz Rynkiem. Trasa jest obiektem całorocznym, czynnym codziennie. Wstęp jest płatny, a zwiedzanie odbywa się w grupach, prowadzonych przez przewodnika.

W ręce trzymam krówki sandomierskie sprzedawane na starówce
***

Brama Opatowska

gotycka brama wjazdowa z 2 poł. XIV w. w Sandomierzu. Zbudowana z fundacji Kazimierza Wielkiego jako część murów obronnych miasta. W XVI w. została zwieńczona renesansową attyką ufundowaną przez sandomierskiego lekarza Stanisława Bartolona. Jest jedną zachowaną z 4 bram prowadzących do Sandomierza.

Oprócz bram, były jeszcze dwie furty. Zachowała się jedna z nich - Dominikańska, zwana Uchem Igielnym.
***

Ratusz

wzniesiono wkrótce po najeździe Litwinów w 1349 r. Część południowa, najstarsza (na niej zegar słoneczny) pochodzi z tego okresu. W XVI w. został rozbudowany. Od strony wschodniej przed ratuszem znajduje się figura Matki Boskiej Niepokalanej z 1776 r. ustawiona na pamiątkę misji świętej w 1770 r. W ratuszu mieści się oddział Muzeum Okręgowego, Urząd Stanu Cywilnego, w podziemiach klub "Lapidarium". Obok znajduje się wyjście z trasy podziemnej. O godzinie 12.00 z wieży ratuszowej grany jest hejnał sandomierski.

***

Baranów Sandomierski

późnorenesansowy zamek, zwany Małym Wawelem. Wybudowany w latach 1591-1606. Położony jest w nizinie dolnej Wisły.

Widok na dziedziniec

***

Krzyżtopór

Ujazd, świętokrzyskie. Dawniej zamek, obecnie ruiny. Budowany w latach 1627–1644. Nigdy nie został w pełni ukończony. Historia powstania pałacu i jego świetności pozostaje wciąż nie do końca poznana. Jest to powodem do narastania wokół niego legend. Jedną z nich jest opowieść o zastosowaniu w pałacu symboliki liczb nawiązującej do kalendarza: okien miał tyle, ile dni w roku, pokoi tyle, ile tygodni; sal wielkich tyle, ile miesięcy, a cztery narożne jego baszty odpowiadały liczbie kwartałów. Obecnie pałac ma status trwałej ruiny.



***
W Sandomierzu jest nietypowa atmosfera, kto tam był choć raz, wróci na pewno z wielką przyjemnością nie raz.